Skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej

Psychoterapia poznawczo-behawioralna jest skuteczną formą leczenia wielu zaburzeń psychicznych, głównie depresji i zaburzeń lękowych. Jest także stosowana w leczeniu zaburzeń osobowości i schizofrenii. Podkreśla się przede wszystkim stabilność uzyskanej poprawy (zwłaszcza w przypadku zaburzeń afektywnych oraz depresji).
Terapia poznawczo-behawioralna jest podejściem psychoterapeutycznym wywodzącym się z teorii poznawczych. Podstawowym celem terapii jest pomoc ludziom w identyfikacji, zrozumieniu i modyfikacji ich systemu przekonań, co bardzo efektywnie podwyższa zadowolenie z życia. Przeznaczona jest przede wszystkim dla osób, które nie boją się wziąć na siebie trudu pracy terapeutycznej. W trakcie terapii pacjent i terapeuta pracują razem po to, aby wspólnie zrozumieć i jasno określić problem pacjenta, znaleźć związek między myślami, emocjami i zachowaniami oraz określić ich wpływ na codzienne funkcjonowanie, a także po to, by w końcowej fazie terapii podjąć próbę poznawczej modyfikacji i uelastycznienia subiektywnego sposobu myślenia pacjenta. Opiera się na wiarygodnych podstawach empirycznych. Zakłada ścisły związek między myślami a uczuciami, emocjami. Celem ogólnym terapii poznawczo behawioralnej jest weryfikacja poznawczych zniekształceń oraz przekształcenie dotychczasowych sposobów radzenia sobie na bardziej skuteczne, by klient był w stanie przeżywać emocje adekwatnie do sytuacji.

WYNIKI BADAŃ

Poniżej przedstawiam dane dotyczące skuteczności psychoterapii poznawczo-behawioralnej. Dane te powstały po uwzględnieniu wyników z 332 badań, w których łącznie wzięło udział 9995 osób w latach 1967-2004. (Butler, Champman, Eyan i Beck, 2006 za.: E.Pragłowska, A.Popiel, Psychoterapia poznawczo-behawioralna, Wydawnictwo Paradygmat, Warszawa 2008, s. 216). Wyniki te odpowiadają na pytanie: czy przeciętna osoba po terapii poznawczo-behawioralnej uzyskała większą poprawę niż osoby korzystające z innej formy terapii, oczekujący na terapię lub stosujący placebo? A jeśli tak, to od ilu osób (wyrażone w %) uzyskała większą poprawę.

OSOBY CIERPIĄCE NA DEPRESJĘ NAWRACAJĄCĄ

OSOBY CIERPIĄCE NA ZABURZENIE LĘKOWE UOGÓLNIONE

OSOBY CIERPIĄCE NA NAPADY PANIKI (Z AGORAFOBIĄ LUB BEZ)

OSOBY CIERPIĄCE NA FOBIĘ SPOŁECZNĄ

OSOBY CIERPIĄCE NA PTSD (ZABURZENIE STRESU POURAZOWEGO)

JAK ROZUMIEĆ WYNIKI BADAŃ?

Wyników badań, nawet jeśli są bardzo korzystne dla danej formy terapii nie można w prosty sposób przekładać na szanse powodzenia tej terapii w przypadku konkretnej osoby. Nawet jeśli wyniki badań mówią, że 70% osób cierpiących na PTSD czyli.: zespół stresu pourazowego, leczonych metodą przedłużonej ekspozycji po terapii uzyskuje znaczącą długotrwałą poprawę funkcjonowania, to nie jest to tożsame ze stwierdzeniem, że każda osoba leczona tą metodą ma 70% szansy na poprawę. Jeśli mielibyśmy szacować szanse powodzenia terapii w przypadku konkretnej osoby trzeba by wziąć pod uwagę następujące czynniki: współwystępowanie innych zaburzeń psychicznych, aktualną sytuację rodzinną, zawodową, możliwość wykonywania pracy poza sesją na potrzeby terapii, motywację do leczenia, poziom nadziei etc. Trzeba by również wziąć pod uwagę czynniki leżące po stronie terapeuty np.: wiedzę i umiejętności, brak dogmatyzmu, poziom zrozumienia dla trudności, poziom wsparcia etc. Z tego względu oszacowanie szansy na poprawę danej osoby byłoby zbyt skomplikowane. Natomiast z całą pewnością można stwierdzić, że korzystanie z terapii o udowodnionej naukowo skuteczności daje większe szanse na poprawę niż korzystanie z innych form terapii.